Dziś poruszam paradoksalnie trudny temat. Większość z was reaguje gęsią skórą na myśl o badaniach, a jeszcze do tego jakaś może wizyta u lekarza, żeby oszczędzić na badaniach 😉
Wielu z Was już przyzwyczaiło się do tego, że w pracy z Wami wymagam badań i z pokorą idziecie się kuć. Jednak część osób nie widzi takiej potrzeby… jeszcze ;-), ale postaram się to zmienić w najbliższym artykule.
Po co robić badania?
To najczęstsze pytanie, z którym się spotykam. Robienie badań kojarzy się nam z byciem chorym i poszukiwaniem chorób. Nic bardziej mylnego!
Poszukujecie wielu informacji na temat podniesienia wydajności organizmu, testujecie różne suplementy bądź mikstury, które dział marketingu opakował w piękne pudełka i opisał niezwykłe właściwości. Niektóre z tych produktów nawet działają, ale..
No właśnie ale – bo cóż mi po super produktach, sokach z buraków, czy też z wiśni…( a może to czereśnie były? ;/), jeśli mój organizm walczy z anemią, permanentnym stanem niedożywienia, ciągłymi stanami zapalnymi itp.
Dodatkowo intensywne treningi kilka lub nawet kilkanaście razy w tygodniu mogą mieć duży wpływ na zdrowie sportowca. Duże obciążenia treningowe ingerują w pracę układu hormonalnego, gospodarki wodno- elektrolitowej, układu krwionośnego, trawiennego i wielu innych.
U sportowców może dochodzić do poważnych zaburzeń, które początkowo nie muszą dawać specyficznych objawów chorobowych. Często pojawia się spadek siły, wytrzymałości lub kondycji, co zmniejsza efektywność treningów. W konsekwencji może dojść do szeregu zaburzeń, a nawet groźnych jednostek chorobowych.
Dlatego też, regularne badanie krwi i moczu w porę poinformują nas o niepokojących zmianach w funkcjonowaniu organizmu. Standardowe badanie krwi i moczu powinno wykonywać się minimum co pół roku, a osoby intensywnie trenujące nawet co 2-3 miesiące.
Wcale nie musimy odczuwać wielkich dolegliwości, żeby w naszym organizmie działy się straszne rzeczy. Badanie poniżej to dobry przykład na to, że nasze samopoczucie wcale nie musi odzwierciedlać wyników. Osoba trenująca, robiąca NAWET w tym czasie dobre wyniki sportowe. Powiecie, że spoko, skoro wszystko działa to o co chodzi…. a no działa, tylko jak długo? jakie będą konsekwencje takich wyników za 5, 10 czy 30 lat?? Tego się nie dowiemy, mam nadzieję, bo w tym przypadku zawodnik regularnie dokonuje od roku badań, zmienił sposób żywienia i my teraz wspólnie czekamy jeszcze na kilka wyników badań i konsultacji lekarskich.
HIGIENA BADAŃ
Higiena badań to mega istotny czynnik, który pozwala rzetelnie ocenić stan zdrowia. Kolacja wysiłek fizyczny mogą wpłynąć na wynik końcowy doprowadzając do niepotrzebnych stresów.
Dlatego też:
– na badanie zgłaszamy się na czczo, nie przyjmując pokarmów przez 10-12 h przed badaniem
– kolacja przeddzień badania powinna być lekkostrawna i spożyta minimum 3 h przed snem. Niezachowanie tej zasady może mieć wpływ na wynik glukozy na czczo, cholesterolu i trójglicerydów w wynikach badań.
– konieczna jest, przynajmniej jednodniowa, przerwa od treningów ( wyniki mogą sugerować niewydolność serca czy nerek)
zgłoś trenerowi, że chcesz wykonać badania, a na pewno uwzględni to w planie treningowym.
Co badamy?
Podstawowe badanie morfologii pomoże ocenić ogólny stan zdrowia. Morfologia pozwala ocenić nam czy skład krwi jest prawidłowy, czy nie mamy do czynienia z anemią, niedoborami składników odżywczych ( kwas foliowy, wit. B12), czy nie mamy w organizmie stanów zapalnych, czy jesteśmy odpowiednio dotlenieni. Należy pamiętać, że zapotrzebowanie na wiele składników odżywczych wzrasta wraz z wzrostem aktywności fizycznej, dlatego też często spotykamy u osób trenujących niedobory żelaza. Dlatego tu rekomendujemy wykonanie dodatkowo badania poziomu żelaza, ferrytyny (białka magazynującego żelazo), oraz transferryny ( białka transportującego żelazo), zbadanie poziomu elektrolitów.
CUKRY
Sporty wytrzymałościowe w dużej mierze opierają się na zwiększonym spożyciu węglowodanów, które mają wpływ na poziom glukozy we krwi oraz na wytwarzanie insuliny.
Rekomendujemy wykonanie podstawowego badania glukozy na czczo, a w wersji rozszerzonej – krzywa glukozowa i insulinowa. Pomiar tych parametrów pozwala rozpoznać zaburzenia typu hipoglikemia reaktywna, insulinooporność czy cukrzyca typu II.
Wielu sportowców skarży się na spadek energii w ciągu dnia, spadki mocy czy palące bóle mięśni w trakcie sesji treningowych i wiele innych. Takie objawy MOGĄ ( nie muszą) świadczyć o zaburzeniach w metabolizmie węglowodanów.
Lipidogram
To badanie pozwala nam ocenić ogólny poziom cholesterolu we krwi z podziałem na frakcje LDL i HDL oraz poziom TG. Na podstawie tego badania możemy m.in. ocenić stan odżywienia organizmu i ogólny stan zdrowia.
Badania krwi pomagają nam ocenić Twój stan zdrowia, kontrolować proces regeneracji i zapobiegać przetrenowaniu!
Badanie moczu
Próbka powinna pochodzić z pierwszego porannego moczu, a ostatnie płyny powinny być przyjęte na 8h wcześniej. Należy także pamiętać o dobrym wypoczynku przed badaniem (intensywny wysiłek może zaburzyć wyniki). Na podstawie badania możemy ocenić poziom nawodnienia, ogólną prace układu moczowego.
Dodatkowo sportowcy powinni dobadać poziom kreatyniny, cystatyny C oraz mocznika, poziom elektrolitów. Badania są dość tanie, a pomagają kontrolować stan narek.
PRÓBY WĄTROBOWE
Wątroba to nasze centrum dowodzenia. Odpowiedzialna jest za metabolizm i transport niezbędnych składników odżywczych. Wątroba nie ma lekko, dlatego dbać o nią trzeba w szczególności. Przy badaniach warto uwzględnić podstawowe markery wątrobowe: aminotransferazę alaninową (ALT) oraz aminotransferazę asparaginową (AST). Tu także zachowujemy higienę badań – zakrapiana impreza, czy trening siłowy mogą wpłynąć na wyniki. Z badań dodatkowych możemy wykonać fosfatazę alkaliczną (ALP), bilirubinę całkowitą.
POMIAR PRZETRENOWANIA
By kontrolować nasz poziom przetrenowania możemy wykonać badanie Kinazy kreatynowej. Jest to enzym występujący w mięśniach szkieletowych oraz w mięśniu sercowym. Podczas intensywnego wysiłku dochodzi do mikrouszkodzeń mięśni i podniesienia poziomu CK. UWAGA! Podniesienie się CK tuż po wysiłku jest zjawiskiem naturalnym.
Wit B12 i D3
Po co badać poziom witamin? Jak już wcześniej pisałam, po badaniach morfologii możemy mieć podejrzenia co do poziomu niektórych składników organizmie. Wit B12 ma duży wpływ na produkcję czerwonych krwinek, dlatego też tak istotne jest zbadanie jej poziomu w organizmie, zwłaszcza jeśli nasze wyniki nie wyglądają najlepiej.
O witaminie D3 i jej suplementacji mówi się już praktycznie wszędzie, ale nie mówi się już tak często o badaniach jej poziomu. Statystyki mówią, że każdy mieszkaniec naszej szerokości geograficznej ma niedobory witaminy D3, ale nie mówi na jakim poziomie. Każdy chcąc się suplementować witaminą D3 czy B12 powinien kontrolować ich poziom wyjściowy, a także etapy suplementacji. Dlaczego? Dlatego, że nadmiar tych witamin w organizmie może być tak samo szkodliwy jak ich niedobór (Witamina D to nie jest witamina C, której nadmiar wydalany jest z moczem, jest nadmiar może być bardzo szkodliwy). Dodatkowo poprzez badania kontrolujemy naszą zdolność do wchłaniania witamin, przez co możemy oszczędzić sobie lat niepotrzebnych kosztów na produkty nie działające na nas.
Dodatkowo obecnie dość dobrze jest przebadać poziom hormonów tarczycowych. Choroby tarczycy obecnie to kolejna choroba cywilizacyjna po zawałach i cukrzycy. NIE, nie, Panowanie Was to także dotyczy, niedoczynności tarczycy dotykają obie płcie, dlatego też raz na jakiś czas warto sprawdzić poziom TSH, fT3, fT4, Anty-TPO, anty-TG. Po 40 roku życia warto byłoby także wykonać badanie PSA w celu sprawdzenia prostaty.
Niektórzy z Was także przyzwyczaili się do rozmowy ze mną o próbkach kału, ale taka to g… robota którą kocham 😉
No dobra, powiecie zaraz że dużo tego i ile kasy na to trzeba wydać. Fakt, jakbyśmy chcieli badać się kompleksowo to moglibyśmy jednorazowo zostawić w laboratorium równowartość dobrego roweru, ale na szczęście dbając o profilaktykę wydawać tyle nie musimy.
Podstawowe badania, które wypadałoby, żeby zrobili WSZYSCY to (koszt zamyka się w 100zł):
- morfologia ( min 1x6miesięcy)
- lipidogram
- glukoza na czczo
- mocz
Badania dodatkowe które WARTO zrobić:
- krzywa cukrowa i insulinowa
- próby wątrobowe
- B12, D3
- OB, CRP
- TRIADA (TSH, fT3,fT4, anty-TPO, anty-TG)
- eletrolity (wapń, magnez, potas, sód)
- PSA (Panowie po 40-tce)
Ilość badań jest oczywiście zdecydowanie większa, jednakże z podstawowych badań to są te, które pomagają kontrolować nasz stan zdrowia, a jak pisał Kochanowski :
„Ślachetne zdrowie, Nikt się nie dowie, Jako smakujesz, Aż się zepsujesz”
UWAGA! Wykonanie badań i przekazanie nam ich do wglądu nie zastępuje wizyty u lekarza. My jesteśmy w stanie ocenić podstawowy stan zdrowia, zwrócić uwagę na niepokojące symptomy, jednakże analizy szczegółowej i stawianie diagnoz pozostaje po stronie Lekarza!!!
Najnowsze komentarze